สรุปภาษาไทย เรื่องเหตุผลกับภาษา

สรุปวิชาภาษาไทย มัธยมต้น

เหตุผลกับภาษา

ความหมายของคำว่าเหตุผล

เหตุผล  หมายถึง  ความคิดอันเป็นหลักทั่วไป  พื้นฐาน  หลักเกณฑ์  และข้อเท็จจริง  ที่ทำหน้าที่รองรับข้อสรุป  ซึ่งรวมไปถึงข้อวินิจฉัย  ข้อตัดสินใจ  หรือข้อยุติเกี่ยวกับเรื่องใดเรื่องหนึ่ง

ข้อสรุป  เป็นศัพท์เฉพาะที่ใช้เกี่ยวกับการแสดงเหตุผล  ซึ่งตามที่ใช้ในภาษาตามปกติอาจเรียกต่าง ๆ กัน  เช่น  ข้อสังเกต  การคาดคะเน  คำวิงวอน  การให้ความมั่นใจ  การตัดสินใจ  ข้อเตือนใจ เป็นต้น

โครงสร้างของการแสดงเหตุผล

๑.  เหตุผล  หรืออาจจะเรียกว่า  ข้อรองรับหรือข้อสนับสนุนก็ได้

๒.  ข้อสรุป  อาจนำไปใช้เป็นเหตุผลเพื่อสนับสนุนข้อสรุปอื่น ๆ อีกได้

ภาษาที่ใช้ในการแสดงเหตุผล

๑.  ใช้สันธานที่จำเป็นบางคำ  เป็นต้นว่า  จึง  เพราะ  ดังนั้น.....จึง  เพราะว่า  เพราะฉะนั้น  เพราะ.........จึง  เพราะว่า  เพราะฉะนั้น  ก็เลย  (ระดับกันเอง)  โดยที่......จึง  ก็   “ภาษาไทยเป็นหัวใจของการสื่อสาร เพราะ

ฉะนั้น  ถ้าเราต้องการสื่อสารให้ได้ผลดี  เราต้องระมัดระวังการใช้ภาษาให้ดี”

เหตุผล  คือ  ภาษาไทยเป็นหัวใจของการสื่อสาร  

ข้อสรุป  คือ ถ้าเราต้องการสื่อสารให้ได้ผลดี  เราต้องระมัดระวังการใช้ภาษาให้ดี

คำสันธาน  คือ  เพราะฉะนั้น

๒.  ในการแสดงเหตุผล  บางครั้งไม่ต้องใช้คำสันธาน  เพียงแต่เรียบเรียงข้อความโดยวางส่วนที่เป็นเหตุผลและส่วนที่เป็นข้อสรุปไว้ให้เหมาะสม  ข้อความนั้นก็จะเป็นการแสดงเหตุผลอยู่ในตัว

        “กระเป๋าใบนี้ฉันเย็บมากับมือ ฉันจะไม่ยอมขายให้ใครเป็นอันขาด”  

เหตุผล  คือ  กระเป๋าใบนี้ฉันเย็บมากับมือ  

ข้อสรุป  คือ  ฉันจะไม่ยอมขายให้ใครเป็นอันขาด

๓.  ในการแสดงเหตุผล  บางทีเราอาจใช้กลุ่มคำโดยชัดแจ้งเพื่อบ่งชี้ว่าเป็นเหตุผลหรือเป็นข้อสรุป

      “ข้าพเจ้าขอสรุปว่าพวกเราควรเริ่มตั้งใจอ่านหนังสือตั้งแต่วันนี้ เหตุผลสำคัญคือเพราะใกล้เวลาสอบเข้ามหาวิทยาลัยมาทุกทีแล้ว”

กลุ่มคำที่เป็นข้อสรุป  คือ  ข้าพเจ้าขอสรุปว่า

กลุ่มคำที่เป็นเหตุผล  คือ  เหตุผลสำคัญคือ

๔.  การใช้เหตุผลหลาย ๆ ข้อประกอบกันเพื่อเพิ่มน้ำหนักแก่ข้อสรุป

วิธีแสดงเหตุผลและการอนุมานเหตุและผล

๑.  การอนุมานด้วยวิธีนิรนัย  เป็นการแสดงเหตุผลจากส่วนรวมไปหาส่วนย่อย   ผลสรุปต้องเป็นเช่นนั้นแน่นอนตัวอย่างเช่น  มนุษย์ทุกคนต้องการปัจจัยสี่  ฉันเป็นมนุษย์คนหนึ่ง  ฉันต้องการปัจจัยสี่ด้วย

๒.  การอนุมานด้วยวิธีอุปนัย  เป็นการแสดงเหตุผลจากส่วนย่อยไปหาส่วนรวม  ผลสรุปไม่แน่นอน  อาจเป็นเช่นนั้นหรือไม่เป็นเช่นนั้นก็ได้

เหตุและผล

คำว่า  เหตุ หมายถึง  สิ่งที่เป็นต้นกำเนิด หรือสิ่งที่ทำให้เกิดสิ่งอื่นตามมา  อาจเป็นปรากฏการณ์อย่างใดอย่างหนึ่งที่เมื่อเกิดหรือมีขึ้นแล้ว  จะทำให้เกิดปรากฎการณ์อื่นตามมา

         คำว่า ผล  ก็คือ  สิ่งที่เกิดตามมาจากเหตุ

การอนุมานจากเหตุและผลที่สัมพันธ์กัน

๑.  การอนุมานจากเหตุไปหาผล  เช่น  เธอตั้งใจอ่านหนังสือ  เธอจึงประสบผลสำเร็จ

๒.  การอนุมานจากผลไปหาเหตุ  เช่น  เธอสอบเข้ามหาวิทยาลัยได้เพราะเธอเตรียมตัวมาดี

๓.  การอนุมานจากผลไปหาผล  เช่น  ฉันสอบคณิตศาสตร์ตกเพราะไม่เข้าใจการคำนวณฉันก็คงจะตกฟิสิกส์ไปด้วย

widget @ surfing-waves.com