จากการประกาศใช้ พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2542
นับเป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญยิ่งในแวดวงการศึกษาไทย สิ่งหนึ่งที่น่าสนใจไม่น้อยคือ การเกิดการศึกษาอีกหนึ่งทาง เลือกสำหรับครอบครัวที่ไม่ประสงค์จะส่งลูกเข้าเรียนในระบบโรงเรียน แต่มีความประสงค์จะจัดการศึกษาให้กับบุตรเอง ซึ่ง พ.ร.บ. ฉบับนี้ได้เปิดโอกาสให้สามารถจัดการศึกษาเองได้ เรียกว่า "การจัดการศึกษาโดยครอบครัวหรือโฮมสคูล (Home School)" ตามมาตรา 12 ที่ระบุไว้ว่า “…นอกเหนือจากรัฐ เอกชน และองค์กรปก ครองส่วนท้องถิ่น ให้บุคคล ครอบครัว องค์กรชุมชน องค์กรเอกชน องค์กรวิชาชีพ สถาบันศาสนา สถานประกอบ การ และสถาบันสังคมอื่น มีสิทธิในการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐาน ทั้งนี้ ให้เป็นไปตามที่กำหนดในกฎกระทรวง”ปัจจุบันกระทรวงศึกษาธิการได้ออกกฎกระทรวงว่าด้วยสิทธิในการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานโดยครอบครัว พ.ศ.2547 โดยได้กำหนดให้ครอบครัวซึ่งประสงค์จะจัดการศึกษายื่นคำขออนุญาตจัดการศึกษาต่อสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาที่ครอบครัวมีภูมิลำเนา โดยต้องระบุชื่อ-ชื่อสกุล สำเนาทะเบียนบ้านของครอบครัวและผู้เรียน ที่ตั้ง และแผนผังสถานที่ซึ่งใช้จัดการศึกษา หลักฐานวุฒิการศึกษาของผู้จัดการศึกษาต้องไม่ต่ำกว่ามัธยมศึกษาตอนปลายหรือเทียบเท่าเว้น แต่ผู้จัดการศึกษาผ่านการประเมินว่าเป็นผู้มีความรู้ความสามารถหรือประสบการณ์ในการจัดการศึกษา ระดับและประเภทการจัดการศึกษา รวมทั้งแผนการจัดการศึกษาที่ครอบครัวและสำนักงานร่วมกันกำหนดตามความมุ่งหมาย หลักการ และแนวทางการจัดการศึกษาตามกฎหมายว่าด้วยการศึกษาแห่งชาติ
ในการจัดการศึกษานั้นครอบครัวจะต้องดำเนินการวัดผลและประเมินผลการเรียนรู้ของผู้เรียน ตามหลักเกณฑ์และวิธีการของหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน และจัดทำรายงานการวัดผลและประเมินผลการเรียนรู้ของผู้เรียน รวมทั้งการจัดการเรียนการสอน และสภาพปัญหาที่เกี่ยวกับการจัดการศึกษาตามที่สำนักงานกำหนดอย่างน้อยปีละหนึ่งครั้ง และให้สำนักงานจัดให้มีการวัดผลและประเมินผลการเรียนรู้ของผู้เรียนอย่างน้อยปีละหนึ่งครั้ง กรณีที่ผู้เรียนผ่านการวัดและประเมิน ผลก็จะออกหนังสือรับรองหรือหลักฐานการจบการศึกษาแก่ผู้เรียน แต่กรณีที่ผู้เรียนไม่ผ่านก็ให้ครอบครัวจัดให้มีการเรียนซ่อมเสริมและให้มีการวัดผลใหม่ภายในระยะเวลาที่กำหนด
สำหรับประเทศไทย เราต้องยอมรับว่าการจัดการศึกษาโดยครอบครัวยังเป็นเรื่องที่ค่อนข้างใหม่ แต่กำลังได้รับความสนใจมากขึ้นเรื่อยๆ ซึ่งขณะนี้มีทั้งกลุ่มที่เห็นด้วยและไม่เห็นด้วย โดยผู้ที่เห็นด้วยกับระบบการจัดการศึกษาแบบนี้อาจมองว่าการจัดการศึกษาของรัฐยังไม่ได้คุณภาพตามที่ต้องการ และหลีกเลี่ยงความกดดันความรุนแรงที่อาจจะเกิดขึ้นในโรงเรียน พ่อแม่มีโอกาสเลือกและปรับกิจกรรมให้สอดคล้องตามความถนัด ความสนใจของเด็กได้ สามารถพัฒนาเด็กได้เต็มศักยภาพอย่างต่อเนื่อง เพราะกิจกรรมบางอย่างเด็กไม่สามารถเรียนรู้ได้จากในโรงเรียน แต่ พ่อแม่สามารถเลือกสรรให้ได้ อีกทั้งพ่อแม่จะมีเวลาอยู่กับลูกได้เต็มที่ เป็นการเพิ่มพูนความรักความอบอุ่นภายในครอบครัว เป็นต้น
ส่วนผู้ที่ไม่เห็นด้วยอาจมองว่าเป็นการปิดกั้นเด็กให้ขาดโอกาสในการเรียนรู้การอยู่ร่วมกันในสังคม ทำให้เด็กไม่รู้จักวิธีการปรับตัว ซึ่งอาจมีปัญหาในการดำเนินชีวิตต่อไปในอนาคตได้ และบางคนก็มองว่าคุณสมบัติของพ่อแม่บางคนอาจไม่เหมาะสมที่จะเป็นครู เป็นต้น
จากการแลกเปลี่ยนแนวคิดกับพ่อแม่ที่มีประสบการณ์ในการจัดการศึกษาโดยครอบครัว ทำให้ทราบว่า บางรายมีการลองผิดลองถูกอยู่นานกว่าจะพบรูปแบบตามที่ต้องการ พ่อแม่ต้องเรียนรู้ ตลอดเวลา จะหยุดนิ่งไม่ได้ บางเรื่องอาจต้องเรียนรู้ไปพร้อมๆ กับลูก ถึงแม้พ่อแม่ไม่มีความรู้ด้านวิชาการแต่สามารถมีส่วนร่วมในการเรียนรู้โดยการถ่ายทอดประสบการณ์และอาชีพที่ทำได้ และพ่อแม่ต่างเห็นพ้องต้องกันว่า เด็กที่ศึกษาอยู่ในระบบโฮมสคูลจะมีความรักความผูกพันในครอบครัว เด็กจะรักการอ่าน และมีวินัยมากอย่างเห็นได้ชัดเจน เด็กสามารถควบคุมตัวเองได้ว่าตอนไหนควรทำอะไร และต่างเห็นว่าเด็กต้องพัฒนาตัวเองในทุกๆ ด้าน ไม่ใช่แค่เรื่องวิชาการเท่านั้น ต้องรวมถึงเรื่องของทักษะชีวิต จริยธรรม การแก้ปัญหา หรือแม้แต่การสอนงานบ้านให้ลูกก็จะช่วยฝึกเด็กได้อย่างมากมาย ช่วยให้เขารับผิดชอบต่อตัวเองและต่อส่วนรวมได้เป็นอย่างดีซึ่งเป็นเรื่องใหญ่ที่จะต้องใช้ไปตลอดชีวิต แต่พ่อแม่ยุคนี้มักจะยกความรับผิดชอบไปให้โรงเรียนทั้งหมด ดังนั้น พ่อแม่จึงตัดสินใจเลือกทางเดินใหม่ให้แก่ลูกของตัวเองซึ่งเห็นว่าดีกว่าด้วยการศึกษาระบบโฮมสคูล
- อยากทำ Home school เริ่มต้นอย่างไรดี
- ข้อควรรู้ในการทำโฮมสคูล
- ขั้นตอนการทำโฮมสคูล
- ทำโฮมสคูลต้องเตรียมอะไรบ้าง ?
- แนวทางและตัวอย่างการจัดทำโครงสร้างหลักสูตร Home School
- ตัวอย่างแผนการจัดการศึกษาบ้านเรียนของครอบครัวเนาว์ธีรนนท์
- ตัวอย่างแผนการจัดการศึกษาครอบครัวสังวรเวชภัณฑ์
ที่มาข้อมูล : https://www.aksorn.com/
Total Rating ✔
9.2 stars – 2,789 reviews
More Reviews
อ่านรีวิว ทั้งหมดคลิก
แสดงความคิดเห็น
หลักสูตรบ้านเรียน (โฮมสคูล)
การศึกษาทางเลือก, Home School, News